Endometriose
Wat als pijn je dagelijks leven beheerst, maar niemand het opmerkt?
Endometriose is een complexe, vaak onzichtbare aandoening die een aanzienlijke impact kan hebben op je lichaam, en kwaliteit van leven. Desondanks wordt het vaak niet (h)erkend.
Op deze pagina ontdek je wat endometriose inhoudt, welke verschillende vormen er zijn, welke symptomen en bijkomende klachten vaak ervaren worden, en waarom het vaak jaren kan duren voordat de diagnose wordt gesteld.
Want begrijpen wat er aan de hand is, is de eerste stap naar herstel.
Wat is Endometriose
Bij endometriose bevindt zich weefsel dat lijkt op het baarmoederslijmvlies (endometrium) op locaties buiten de baarmoeder, meestal in de buikholte, het is een chronische inflammatoire / ontstekings aandoening . Net zoals het baarmoederslijmvlies in de baarmoeder, ondergaat dit weefsel ook een cyclus, beïnvloed door hormonen. Dit leidt tot ontstekingen, wat pijn kan veroorzaken. De ontstekingen kunnen bovendien resulteren in littekens en verklevingen, waarbij (delen van) organen aan elkaar vast komen te zitten.
De precieze oorzaak van endometriose is onbekend. Het blijft onduidelijk waarom sommige mensen endometriose ontwikkelen en anderen niet. Mogelijk spelen genetische, hormonale of omgevingsfactoren een rol.
Endometriose komt voor bij 1 op de 10 vrouwen en personen met het vrouwelijke geslacht bij de geboorte (non-binaire en transpersonen). Het risico op endometriose lijkt groter als het in de familie voorkomt.
Vormen van endometriose
-
Peritoneale endometriose: zit op het buikvlies.
-
Ovariële endometriose (chocoladecystes): komt voor op of in de eierstokken.
-
Diepe infiltrerende endometriose (DIE): groeit dieper dan 5 mm en kan blaas, darmen en bindweefsel aantasten.
-
Extrapelviene endometriose: zit buiten het bekken, zoals in de longen of hersenen.
-
Adenomyose: baarmoederslijmvlies groeit in de spierwand van de baarmoeder.
Iedere vorm heeft een andere impact, en de ernst van klachten verschilt sterk per persoon.
Symptomen
De meest voorkomende symptomen van endometriose zijn:
-
(Extreme) menstruatiepijn (voor/tijdens/na de menstruatie)
-
(Chronische) buikpijn
-
Darm- en blaasproblemen (darmkrampen, obstipatie, diarree, branderig gevoel tijdens het plassen);
-
Vermoeidheid
-
Pijnlijke geslachtsgemeenschap (tijdens en na de gemeenschap)
-
Vruchtbaarheidsproblemen
Klachten gerelateerd aan endometriose zijn onder andere:
Klachten gerelateerd aan endometriose zijn onder andere:
-
Bekken- en buikpijn
-
Lage rugpijn
-
Pijn in de benen tijdens de menstruatie
-
Ovulatiepijn
-
Pijn bij inwendig onderzoek
-
Lusteloosheid
-
Depressie en prikkelbaarheid
-
Pre Menstrueel Syndroom (PMS)
-
Gezwollen buik
-
Slapeloosheid
De klachten variëren per persoon en de ernst is niet altijd gelijk aan de ernst van de aandoening. De locatie van endometriose spots beïnvloedt de ervaren pijn. Kleiner spots kunnen bij hogere activiteit prostaglandine produceren, wat verantwoordelijk is voor veel symptomen.
De klachten kunnen in de loop van de tijd verergeren en vaker optreden. Aanvankelijk zijn er alleen symptomen tijdens de eerste dagen van de menstruatie, zoals buik- en rugpijn. Later kunnen symptomen ook buiten de menstruatie optreden en kunnen er steeds meer verschillende klachten ontstaan.
Waarom duurt een diagnose vaak zo lang?
Het stellen van de diagnose endometriose duurt gemiddeld 11 tot 15 jaar. Dit komt doordat de klachten vaak vaag of wisselend zijn, en regelmatig worden afgedaan als ‘normale menstruatiepijn’.
Daarnaast is er nog te weinig bekendheid over endometriose bij zowel zorgverleners als patiënten. Ook zijn er vaak specialistische onderzoeken nodig, zoals een MRI of kijkoperatie, voordat de diagnose definitief gesteld kan worden