Ayurvedische visie op endometriose

Endometriose is een complexe en pijnlijke aandoening die veel vrouwen treft, vaak al vanaf jonge leeftijd. In de reguliere geneeskunde wordt de behandeling doorgaans gericht op het onderdrukken van symptomen via pijnstillers, hormonale therapie of operaties. Vanuit de Ayurveda wordt er naar het totaalplaatje gekeken, en is gericht op het herstellen van het natuurlijke evenwicht in het lichaam

Wat is endometriose?

Bij endometriose groeit weefsel dat lijkt op het baarmoederslijmvlies (endometrium) buiten de baarmoeder. Dit kan zich hechten aan organen zoals de eierstokken, eileiders, blaas of darmen. De klachten verschillen sterk per vrouw, en de ernst van de symptomen komt niet altijd overeen met de ernst van de aandoening. Veelvoorkomende symptomen zijn pijnlijke menstruaties, vermoeidheid, stemmingswisselingen en vruchtbaarheidsproblemen.

Een belangrijke factor bij endometriose is het weefselhormoon prostaglandine, dat ontstekingen bevordert en pijnsignalen versterkt. In de reguliere zorg wordt vaak gewerkt met NSAID’s (ontstekingsremmend middel) en hormonale medicatie om deze effecten te onderdrukken.

De Ayurvedische kijk op endometriose

In Ayurveda wordt endometriose gezien als een aandoening waarbij de balans tussen de drie dosha’s: Vata, Pitta en Kapha, verstoord is, met name Apana Vata, het subtype dat verantwoordelijk is voor de neerwaartse bewegingen in het lichaam (zoals menstruatie).

Wanneer Apana Vata wordt geblokkeerd of verstoord, kan het menstruatiebloed zich niet goed verplaatsen en ontstaat er stagnatie. Deze stagnatie leidt tot de vorming van endometriosehaarden buiten de baarmoeder, vaak gepaard met:

• Hevige pijn (vedana)

• Vermoeidheid (ayasa)

• Stolsels en zware bloedingen (verhoogde Kapha en Pitta)

• Emotionele schommelingen

Daarnaast kunnen toxines, in de Ayurveda "ama" genoemd, ontstaan door slechte spijsvertering, stress en ongezonde levensstijl zich ophopen in het bekkengebied, wat de klachten verergert.

Ayurvedische behandelmogelijkheden

De behandeling in Ayurveda is altijd individueel afgestemd en bestaat uit meerdere componenten:

1. Reiniging en balansherstel

• Shodhana – Inwendige reiniging

• Ama Pachana – Verwijderen van toxines

• Agni Deepana – Verbeteren van de spijsvertering en stofwisseling

• Vata Anulomana – Herstellen van de neerwaartse stroming van Vata

2. Therapieën en massage

• Snehana – Oleatie met warme oliën

• Marma-therapie – Activeren van energiepunten

• Swedana – Kruidenstoom voor ontspanning

• Yoni Prakshalanam – Vaginale spoelingen met kruiden

• Nasya – Reiniging van de neusholtes, met effect op hormoonbalans

• Shirodhara – Kalmerende oliebestraling van het voorhoofd

3. Voeding & leefstijl (Ahara & Vihara)

Voedingsadviezen worden afgestemd op het dosha-profiel en zijn gericht op ontstekingsremming, hormoonbalans en darmgezondheid.

Aanbevolen voeding:

• Groene bladgroenten, broccoli, spinazie

• Peulvruchten, volle granen, rode rijst

• Vezelrijk fruit zoals sinaasappel en avocado

• Lijnzaad, chiazaad, walnoten

• Zalm en pure chocolade

Te vermijden voeding:

• Junkfood, gefrituurd en rood vlees

• Zuivelproducten en tarwe

• Suiker, zoetigheden, gluten

• Cafeïne en alcohol

4. Kruidensupplementen (Rasayana)

Ayurveda maakt gebruik van krachtige kruiden. Ook deze kruiden worden individueel afgestemd en kunnen niet zomaar zonder begeleiding ingenomen worden.

• Shatavari – Ondersteunt vrouwelijke hormonen

• Ashoka – Rijk aan fyto-oestrogenen

• Kurkuma (Curcumine) – Ontstekingsremmend en pijnstillend

• Humulus lupulus en zilverkaars – Reguleren hormonale disbalans

Vroegtijdige ondersteuning

Hoewel Ayurveda endometriose niet als ‘geneesbaar’ claimt, biedt het wel een integrale aanpak die het lichaam ondersteunt in het zelfherstellende vermogen. Zeker bij vroege klachten of een milde vorm van endometriose kan Ayurvedische therapie een groot verschil maken in het verloop van de aandoening en de kwaliteit van leven.

In Ayurveda staat niet de aandoening centraal, maar de persoon. Elke behandeling is maatwerk, gebaseerd op constitutionele kenmerken, spijsverteringskracht, levensstijl en mentale toestand.

Door te werken aan ontgifting, hormonale regulatie, stressreductie en bewust leven, wordt de vrouw als geheel benaderd, fysiek, en emotioneel.

Neem contact op